De Camanachd Club van Newtonmore
Shinty wordt al eeuwenlang
gespeeld in Newtonmore, maar sinds 1877 worden shinty
matchen gehouden op het Eilean Bheannchair bekend als De
Eilan. De club werd gereconstitueerd onder de regels van de
Camanachd Association in 1895.
Sinds dan heeft Newtonmore de Camanachd Cup [de Schotse
nationale shinty trofie] 28 maal gewonnen, dit is een record
dat door geen enkel andere ploeg ge-evenaard is. Newtonmore
heft 30 keer de MacTavish cup gewonnen en dit is ook een
absoluut rekord. De club heft ook tallooze andere prijzen
gewonnen.
Veel Schotse shinty clubs hebben reeds lang een vriendelike
rivaliteit met Newtonmore, b.v. Kyles Athletic die veelmaals
hard gestreden hebben op het plein met Newtonmore hebben een
speciale relatie opgebouwd en beide ploegen nodigden elkaar
uit waneer ze hun eeuwfeesten vierden.
Een meer intensere rivaliteit [en misschien ook een beetje
minder vriendelijk] hebben ze met hun buren Kingussie.
Kingussie heft de laatse tijd veel voorsprong gemaakt
terwijl Newtonmore spijtig genoeg een aantal geode spellers
verloren heft wanneer deze yonge mannen gaan studeren of
werken in de stad. De club is overtuigd dat deze situatie
niet eeuwig zal blijven duren!
Shinty
Toeschouwen
Het
shinty terrein is aan de zuidkant van het dorp net bij de
Chef’s Grill dicht bij de A9. Newtonmore spelen in blauwe
shorten en een blaauw en wit [horizontal] gestreept hemd en
sokken.
De
club heeft twee ploegen in de nationale liga en speelt ook
in de onder 17 jaar en onder 14 jaar kompetities. Meer dan
20 school leerlingen krijgen training.
Bij
elke match zijn er shinty stewards ter beschikking die met
plezier informatie geven over de fijnere punten van het
speel.
De
matchen beginnen [dit noemen ze ‘throw up’] meestal om 1430
Drankjes en snacks kan men met verkrijken in het clubhuis en
dat is ook war de toiletten zijn.
Wat is Shinty?
Shinty –of Camanachd zoals het in
Keltische gebieden genoemd wordt – is een heel oude sport.
Twee duizend jaar geleden werd de sport en de Keltische taal
geimporteerd in Schotland door Ierse missionarissen. Shinty
is zonder twijfel een echte nationale sport in Schotland,
men zegt zelfs dat golf onstaan is door het oefenen om bal
te slaan met de caman de afgeronde stok gebruikte door
shinty spellers. Ijs hockey zelf is ook ontwikkeld van
shinty in Canada.
Het spel wordt gespeeld door twee ploegen van twaalf spelers
elk, drie substituties zijn toegelaten. Het speelveld is
tussen 128 en 155 meter lang en tussen 64 en 73 meter breed.
De goals zijn 3.66 meter breed en 3.05 meter hoog. De bal is
van leder gemaakt en heft een dikke naad, de omtrek is
tussen 19 en 20 cm, het gewicht is tussen 71 en 85 gram. De
bal is iets kleiner en minder hard dan een gras hockey bal.
De stok - de caman – lijkt op een hockey stok met een
afgerond eind, de zijkanten van de stok zijn hoekig gevormd.
Deze hoekige kanten maken het mogelijk om de bal in de
hoogte te slaan. Verdedigers en aanvallers hebben
verschillende graden hoeken.
Alhoewel veel mensen shinty en hockey vergelijken is er
eigenlijk niet veel gemeen tussen beide sporten. De sport
die meer lijkt op shinty is het Ierse hurling.
Internationale matchen tussen Schotland en Ierland worden
jaarlijks gehouden, een apart reglement wordt gebruikt als
compromise tussn de twee sporten.
Een match wordt gespeeld in twee helften van 45 minuten
elks. Het spel wordt gestart met twee tegenspelers die hun
camans boven hun hoofden kruisen, de scheidsrechter gooit de
bal hoog boven de stokken. Er is veel meer fysiek kontakt in
shinty dan in hockey, b.v. een speler mag de stok van een
andere speler blokkeren. Beide kanten van de caman mag
gebruikt worden en alhoewel de bal veel in de lucht gespeeld
wordt, ligt de echte kunst van het balspel bij de grond.
Shinty is een erg snel en open spel. Verdediging kan heel
snel overgaan in aanval, spelers houden zich aan hun
posities op het terrain en volgen de bal minder dan rugby of
voetbal. Men mag de bal niet schoppen en natuurlijk mag men
een andere speler ook niet schoppen! Men mag wel voeten
gebruiken on de bal te stoppen.
Wanneer de
bal buiten het terrein gaat moet de bal terug in spel
gesmeten worden en dit is veel moeilijker dan het lijkt want
de speler moet dan de bal omhoog gooien boven zin hoofd, dan
moet hij kontakt maken met de hiel van zijn caman - boven
zijn hoofd – terwijl zijn beide voeten parallel blijven met
de zijdelijn.
Alleen de goalkeeper mag de bal aanraken met zijn hand – en
zelfs hij mag slechts de bal met het plat van zijn hand
slaan – hij mag de bal niet vasthouden of vangen. Het ander
voornamelijk onderscheid tussen shinty en andere bal sporten
is de off-side regel. Een speler is off-side wanneer hij in
de tien yard [9 meter] halve cirkel rond het doelpunt
vertoeft voordat de bal in die cirkel is [in de lucht of op
de grond] – het is onbelangrijk of dat en verdedigende
speler in de buurt is of niet.